نقش بوتاکس در پیشگیری از پیر شدن پوست: پرسشی که در حال حاظر مطرح می باشد در این مورد است که آیا تزریق بوتاکس که با هدف از بین بردن موقت چین و چروک انجام می گیرد می تواند در دراز مدت از پیرشدن پوست نیز پیشگیری نماید؟
اثر بخشی بوتاکس روی عضلات صورت از طریق تاثیر یک نوروتوکسین به نام توکسین بوتیلینلیوم می باشد که از آزاد شدن استیل کولین جلوگیری می نماید اثر انقباض استیل کولین که موجب اسپاسم و انقباض عضلات می گردد بدین گونه ست که استیل کولین روی صفحه اتصال نوروموسکولار تاثیر گذارده و انقباض عضلات ارادی را باعث می گردد با تزریق بوتاکس توکسین بوتیلیک به عنوان یک مهار کننده مانع از اسپاسم و انقباض عضلانی تا مقظع زمانی معینی جلوگیری می نماید ایجاد انقباض عضلانی تا مقطع زمانی معین به این معنی است که توکسین بوتیلیک قرار گرفته روی صفحه اتصال نوروموسکولار فقط به مدت 4 تا 6 ماه فعال بوده و به تدریج و پس از گذشت 3 ماه آرام آرام سطح سرمی آن کاهش یافته و حداکثر بین 6 تا 8 ماه غیر فعال می گردد از همین رو است که فواصل تزریق بوتاکس بین 4تا 6ماه تعیین گشته و به بیانی دیگر در طی 1 سال 3 بار تزریق بوتاکس کافی بوده و بیش از آن در طی 1 سال توصیه نمی شود
کاربرد بوتاکس
همان گونه که به دفعات به آن اشاره شد توکسین بوتیلیک یا همان بوتاکس با اثر روی عضلات ارادی صورت تا مقطع زمانی معینی از انقباض آنها جلوگیری می نماید عضلات ارادی صورت که در بروز عواظف و احساساتExpression در گیر شده و خنده. اخم. تعجب و..... در یک کلام احساسات را در چهره پدیدار می کنند عبارتند از:
الف: عضلات بین دو ابرو و عضلات حلقوی دور چشم ها:این عضلات وظیفه
اخم غضب و ناراحتی را در صورت بر عهده دارند .قوی ترین عضلات ناحیه صورت بوده ودر صورت بوده ودر صورت استمرار انقباض عضلات این ناحیه در اثر فشار روحی و ناراحتی تابش آفتاب و اندیشیدن عادت به اخم کردن از جوانی و ....... خطوط فرو رفتگی های متعدد عمومی در بین ابروها نمایان می گردد .
ب:عضله وسیع چهار گوش پیشانی:
این عضله که تمامی سطح پیشانی را پوشانده است عهده دار پدیدار ساختن چین و چروک های افقی ناحیه پیشانی بوده که ابراز احساس و تعجب و مخالفت با بالا بردن ابروها را برعهده دارد
این خطوط موازی متعدد و کرکره ای در عرض پیشانی توسط انقباض مکرر این عضله می باشند چین های این منطقه به سرعت ودر همان سال های نوجوانی و به ویژه نزد کسانی که عادت به میمیک و ایجاد انقباض در پیشانی دارند خیلی زود ظاهر می گردد به طوری که تصویر پیر شدن صورت را خیلی زودتر از سن نشان می دهند
ج: چین های عمودی و افقی بین دو ابرو
قوی ترین عضله در صورت است که در میان دو ابرو واقع گشته و اندازه آن بسیار کوتاه ودر عین حال حجیم و کلفت می باشد که به نام عضله پروسروس نامیده شده و عامل ایجاد پین های عمیق کوتاه و ضخیم افقی و عمودی بین دو ابرو می باشد
د:عظلات حلقوی دور چشم و پلک ها :
در پی بروز احساسات خنده و شادی و یا عادت به استفاده از عظلات این منطقه منقبض گشته و باعث ایجاد چروک های نواحی خارجی چشم ها و پلک تحتانی می گردد که با گذشت زمانی نه چندان طولانی از عمر به لحاظ نازک و ظریف بودن پوست و عضلات این منطقع به سرعت چروک های افقی و مایل در این ناحیه پدیدار می گردند
به چین و چرک های ناحیه خارجی چشم ها اصطلاحا پای مرغابی نیز می گویند که در اثر خندیدن و یا تنگ کردن رفلکسی مردمک چشم ها در پی تابش شدید نور در آفتاب و برف عضلات حلقوی دور چشم ها منقبض گشته و چین و چروک های متعدد دایره ای رادر این ناحیه به وجود می آورد که بیشترین اثر را در لیجاد پیری و فرتوت نشان دادن صورت به عهده دارد.
زمان ظاهر شدن چروک ها :
20 سالگی :چین و چروک های بین لبروها ظاهر می شوند
30 سالگی :چین و چروک های دور چشم ها به ویژه ناحیه خارجی چشم ها که به آن پای مرغابی نیز اطلاق می گردد
40 سالگی :چین و چروک ها در ناحیه پیشانی پدیدار می شوند
45 سالگی :چین و چروک های عمودی در نواحی آرواره و بنا گوش ها ظاهر گشته ودر منطقه گردن نیز چروک های افقی در این مقطع سنی پدیدار می شوند
55 سالگی در این مقطع سنی قوام پوست صورت کاهش یافته و روند افتادگی و پتوز پلک های فوقانی شدت می گیرد
چگونه چین و چروک شکل می گیرند ؟
ظاهر شدن چین و چروک در صورت به علت انقباض مکرر عضلات مرتبط می باشند که به طور متوسط در هر ساعت 600 بار این عضلات منقبض شده و خطوط چروک را روی پوست ایجاد می نمایند
انقباض 600 مرتبه عضله در هر ساعت به علت انقباض فیبروپلاست ها است که در اتصال ارگتنیک با کلاژن ها و الاستین ها می باشند این انقباضات پی در پی موجب قوی و حجیم گشتن عضله و کوتاه شدن طول آن نیز می گردند که این دو تغییر با فرورفتگی در پوست آن منطقه و دو برجستگی ظریف در دو سومی آن فرو رفتگی نمایان می گردد
تاثیر تزریق بوتاکس در کاهش چین و چروک ها و جوان تر کردن پوست : با این تو ضیح مختصر همیشه این دغدغه بیشتر محققان است که آیا تزریق بوتاکس می تواند مانع پیر شدن صورت گردد و باعث جوان ماندن پوست نیز بشود ؟ توضیح فیزیولوژیک به این پرسش به شرح ذیل می باشد : یک ارتباط مستقیم بین سن و استرس وجود دارد هرچه استرس در زندگی انسان افزایش داشته باشد پیری زود رس نیز برای فرد به دلیل مکانیسم ذیل محتمل تر است در اثر استرس و سیستم عصبی فرد به شدت فعال گشته و با شدت یافتن فعالیت سیستم رنین آنژیوتنسین و محور غدد هیپوتالاموس/ هیپوفیز نیز با افزایش ترشح غیر متعارف آدرنالین یک اختلال در سیستم ایمنی بدن ایجاد می گردد ترشح غیر متعارف آدرنالین باعث افزایش فعالیت رادیکال های آزاد در بدن می گردند که روند پیری را در بدن تشدید می کنند بنابراین با تزریق بوتاکس و مهار شدن ترشح استیل کولین و محور غدد یاد شده در مغز تولید آدرنالین ئ دیگر رادیکال های آزاد کاهش می یابد این کاهش ترشح رادیکال های آزاد روند فعالیت عوامل تحلیل برنده سلول های بدن را کند نموده و از این طریق پیر شدن پوست براساس روند فیزیولوژیک یاد شده در فوق وپژوهشگران متعددی را به حوزه تحقیق در این مورد جذب کرده است : در این ارتباط توسط david neal در دانشگاه کالیفرنیا تحقیقی صورت گرفته است او 3 گروه با ویژگی های جنس و سن و فوتوتیپ پوستی مشابه را انتخاب نمود و در طی مدت زمانی تزریق بوتاکس را انجام داد برای گروه دوم تزریق ژل با هیالورونیک انجام داد و گروه سوم را به عنوان گروه شاهد در نظر گرفت نتایج حاصله در پایان تحقیق بر این مهم صحه گذاشت که نزد افراد گروهی که فقط ژل تزریق کرده بودند به علت این که ژل پروک های ثابت (استاتیک) را پر کرده بود پس از گذشت دوره آن و کاهش تدریجی و محو کاکل ژل عکس های مقایسه ای تفاوتی آن چنان و معنی دار را در جوانتر شدن صورت آنان نشان نمی داد
بر عکس در گروهی که بوتاکس تزریق کرده بودند و چین و چرو ک های متحرک دینامیک به مدتی معین محو گردیده بود به علت استراحت نسبی عضلات فعال عمق و فرو رفتگی چین ها کاهش یافته و به علت استراحت نسبی ارگانل ها در بافت پوست به طور محسوسی پوست صورت جوان تر به نظر می رسید
در پژوهشی دیگر در طی 5 سال تعداد 194 تن از افرادی که تزریق بوتاکس انجام داده بودند را با افراد مشابه خود که تزریق بوتاکس انجام نداده بودند مقایسه شدند 92 در صد از این افراد از اینکه در طی این 5سال مبادرت به تزریق بوتاکس کرده بودند از این اقدام خود به لحاظ نتایج حاصل از بوتاکس رضایتمند بودند
موضوع مهم این بود که تمامی این افراد در مقایسه با گروه شاهد بسیار جوان تر و شاداب تر بودند به طوری که میانگین سنی این گروه نسبت به سن واقعی آنها نزدیک به 7 سال (6 سال و 9 ماه) جوان تر به نظر می آمدند این پدیده جوان تر از سن واقعی به نظر آمدن بستگی مستقیم به تعداد سال های تزریق بوتاکس دارد در همین ارتباط در تعداد 130 تن که در طی 5 تا 10 سال اقدام به تزریق بوتاکس کرده بودند نزدیک به 6سال (5سال و 8ماه ) از هم سن های خود جوان تر به نظر می آمدند نزد افرادی که در طی 15 تا 20 سال به طور مرتب بوتاکس تزریق کرده بودند این جوانتر به نظر آمدن چهره بیش از هفت سال (7سال و 2ماه) بوده است در تازه ترین پژوهش که توسطRIVKIN و همکاران وی به عمل آمده نتایج قابل توجه تاثیرات تزریق بوتاکس را که روی 2 خواهر دو قلو انجام دادند به شرح زیر است:
یکی از این 2 خواهر در طی چند سال مبادرت به تزریق بوتاکس کرده و خواهر دیگر تاکنون تزریق بوتاکس انجام نداده است خواهری که به طور مرتب (2تا 3 مرتبه در سال ) مبادرت به تزریق بوتاکس می کرده در منطقه ای گرم و با تابش حاد نور خورسید کالیفرنیا زندگی می کند و خواهر دیگر در منطقه ای با تابش حداقل نور خورشید و اغلب در آب و هوایی سرد و ابری مونیخ می کند نتایج حاصل از تحقیقات روی این 2 خواهر دو قلو قابل تعمیق است از نظر ظاهر و بررسی چین و چروک ها چهره خواهری که به طور مرتب مبادرت به تزریق بوتاکس کرده قابل مقایسه با صورت خواهری که تاکنون تزریق بوتاکس نداشته است نمی باشد
نخست اینکه چین و چروک ها و خطوط ناشی از آنها در صورت اولی دیده نمی شد در حالی که در صورت اولی دیده نمی شد در حالی که در صورت و ناحیه گردن خواهری که تاکنون تزریق بوتاکس انجام نداده بود افزون براینکه چین و چروک های فراوان به هنگام بروز حالات عاطفی در صورت وی ظاهر می گردید خطوط موازی و مورب چروک ها نیز در پی حرکتی در عظلات صورت در چهره وی کاملا نمایان بود
دوم اینکه چهره خواهری که مبادرت به تزریق مرتب بوتاکس کرده بود به مراتب از خواهر دو قلوی خود جوان تر و شاداب تر نشان می داد سوم اینکه با توجه به محل زندگی پر از تشعشعات طیف های مختلف ماورای بنفش در کالیفرنیا چهره او در مقایسه با خواهری که در منطقع ابری و کم تشعشع زندگی می کرد جوان تر شاداب تر و زیباتر به نظر می آمد تزریق بوتاکس به عنوان یک اقدام پیشگیرانه در جوانتر ماندن و دیرتر پیرشدن : تمتمی این پژوهش های صورت گرفته به نتایج مهم ذیل نائل شده اند:
1- تزریق بوتاکس افزون بر محو موقت چین و چروک های صورت هم اکنون در جایگاه پیشگیری کننده از پیر شدن صورت و گردن قرار گرفته است
2-با ورود کلستریدیوم بوتولینوم به بدن (بنا به روند ذکر شده در فوق )ونیز اثرات استرس سیگار و..... دچار وقفه می شود که این کاهش تولید رادیکال های آزاد و پروسه پیر شدن سلول را به تاخیر می اندازد
3-به عنوان یک اقدام پیشگیرانه در کاهش قدرت اسپاسم عضلات در میمیک های صورت و جلوگیری از ظاهر گشت چهره ای عضلانی.خشنو فرتوت. تزریق بوتاکس در عمل و به طور نا خواسته با جوان تر کردن پوست پیرشدن پهره را به تاخیر می اندازد